Son yıllarda ismi sıkça duyulmaya başlayan Kurumsal Kaynak Planlama yazılımları artık üretim sektörü için kaçınılmaz ve mutlaka kullanılması gereken bir yöntem haline gelmiştir. Ana hatları ile üretim zincirinin izlenmesi ve bu zincire dahil olan tüm bileşenlerin yazılım üzerinden planlanması ve takibi işlemlerini içerir.
Üretim zincirin ilk adımı ürün ağaçlarıdır. Bir makinanın üretilmesi için ihtiyaç duyulan tüm alt parçalar ve gruplar ürün ağaçları içerisinde ağaç mantığı ile belirtilmek zorundadır. Bu ağaç da ana makinadan başlayıp en alt hammadde (Sac, profil, lama) veya hazır malzemeye (Cıvata, pul, kayış) kadar tüm bileşenler bulunur. İdeal olanı bu ağacın kaynağının bir CAD yazılımı olması ve tüm bu bilgilerin Katı Model Tasarım (CAD) yazılımından otomatik olarak ERP sistemine aktarılmasıdır. Bu şekilde herhangi bir kaçak olmaz ve olabildiğince başarılı bir şekilde ürün ağaçları oluşmuş olur.
Bundan sonraki aşama Operasyon bilgileri ile ürün ağaçlarını çakıştırmaktır. Yani ürün ağaçlarında belirtilen ve içeride üretilmesi gereken parçaların her birisi için tüm ihtiyaç duyulan işlem operasyonları (torna, freze, delme, kaynak ve boyama gibi) ve rotalar (parçaların tezgahlar arasındaki akış bilgileri) ERP sistemine girilir.
Ürün ağaçları ve işleme operasyonları bilgileri hatasız ve en küçük detayları oluşturulduğunda artık tüm işlemler Planlama bölümüne kalmıştır. Planlama bölümü Satış/Pazarlama bölümlerinden gelen siparişlere veya yıllık üretim hedefine göre üretilecek makinaları Malzeme Kaynak Planlama (MRP) işlemine sokar. Bu işlemde istenen makina adedini üretmek için ihtiyaç duyulan, yani satınalması gereken tüm hammadde ve hazır malzemelerin listesini oluşturur. Tüm operasyonların sırası ve süresi de bilindiğinden ERP sistemleri tüm bu dışarıdan tedarik edilmesi gereken malzemelerin hangi zamanda fabrika içerisine girmesi gerektiği bilgisini de verir. Tam burada bahsettiğimiz öncelik bilgisinin yani hangi malzeme ne zaman fabrika içerisine gelecek ve ilk önce hangi parçadan üretime başlanacak gibi bilgiler ileri optimizasyon konusuna girer. Piyasadaki yazılımların neredeyse tamamı bu “ÖNCELİK” konusunu yapamazlar. Yapan programlar da çok ciddi bedellidir. Elbette sistemin size verdiği öncelik bilgisi işletmenin gücü ve hatta elektrik kesintileri ile bile alakalı bir konudur ve uygulaması çok zordur. Satınalma listesinde belirtilen civatanın belirlenen saatte fabrika içinde hazır olması gerekir. Planlanan tezgahtaki arıza bile önceden belirlenmiş bu planı bozar ve her defasında yeniden güncellenmesi gerekir.
Planlama bölümü tüm bu akışı hesaplarken İş Emirleri de üretir. Dolayısı ile fabrikadaki her bir tezgahtaki her bir işçi zaman içinde hangi işlemi yapacağı ve ne kadar sürede bitirmesi gerektiğini bu iş emirlerine göre yapar. Ayrıca bu iş emirlerindeki operasyonları da işlemler bittikçe kapatır. Yani kaç tane parça ürettiğini ve hangi aşamada olduğu bilgisi sisteme sürekli girilir. Bu şekilde işçi hakedişleri de kolayca çıkmış olur.
Elbette üretim yaparken doğrudan veya doğrudan olmayan şekillerde etkilenen ve firma içinde bulunan tüm bölümler de ERP sistemlerinde bulunabilmektedir. Personel takip, nakit akış, demirbaş gibi modüller istendiğinde sisteme eklenebilmektedir.
Kısaca ERP sistemlerini anlattıktan sonra seçiminde dikkat edilecek bir kaç küçük noktayı da belirtelim. ERP sistemleri genelde hep birbirine benzer. Buradaki en önemli nokta sistemin firma ihtiyaçlarına göre düzenlenebilir, uyarlanabilir olmasıdır. Neticede ERP sistemleri/yazılımları ekmek üreten bir fabrika için de veya bir kumaş fabrikası içinde çalışabilecek şekilde yazılmıştır. Yani olabildiğince parametriktir. Ancak çoğu zaman bu parametrik yapı da size yetmeyebilecektir. Ekranlarda, iş akışlarında, veri girişlerinde farklılık istediğiniz durumlar doğacaktır. Bu durumda sistem üzerine eklenti yazmanız kaçınılmaz olacaktır. Farklı bölümler, farklı ihtiyaçlar getirecektir. İşlemin akışını daha kolay yapmak için bölümlerin/kişilerin isteklerini cevaplandırabilen sistemler en mükemmel sitemlerdir.